طرح‌های پانزی و هرمی انواع مختلفی از تقلب های سرمایه گذاری یا همان کلاهبرداری در مقیاس بزرگ هستند، اما با یک ویژگی مشترک کلیدی به هم مرتبط می شوند. در هر دو، کلاهبرداران به شرکت کنندگان قول سودهای عظیم از سرمایه گذاری یا فرصت تجاری را می دهند و با جذب افراد بیشتر و بیشتر به این طرح، این توهم را حفظ می کنند.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده(SEC) هشدار می‌دهد که آمریکایی‌های مسن‌تر یکی از جذاب‌ترین اهداف برای این نوع کلاهبرداری ها هستند، زیرا آنها سال‌های زیادی را صرف جمع آوری پس‌انداز کرده‌اند. در اینجا نحوه عملکرد این طرح ها را به شما توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
کلاهبرداری پانزی چیست؟
طرح های پانزی نام خود را از کلاهبردار بدنام دهه 1920 چارلز پانزی گرفته‌اند (اگرچه او ممکن است این ایده را از یک کلاهبردار قبلی، ویلیام میلر، که به دلیل بازدهی اغراق‌آمیز که به سرمایه‌گذاران در یک کلاهبرداری اواخر قرن نوزدهم وعده داده بود، “520 درصد” نامیده می‌شد، گرفته باشد.) فرض اصلی بیش از یک قرن است که تغییر نکرده است: یک کارگزار گمراه، سرمایه گذاری مطمئنی را پیشنهاد می کند و بازدهی هنگفت را تضمین می کند.
این طرح ممکن است شامل یک استراتژی مخفیانه یا یک ارز دیجیتال باشد و برای مدتی، درست به نظر برسد. به این صورت که: موجودی حساب در صورت حساب شما همچنان در حال افزایش است و حتی ممکن است بتوانید مقداری پول نقد برداشت کنید. در واقع، کلاهبردار بیشتر پول را به جیب می‌زند، کاغذبازی ساختگی صادر میکند و با استفاده از پول نقد سرمایه‌گذاران جدید برای پرداخت سرمایه‌های قدیمی، روی این حیله را سرپوش می‌گذارد.
همانطور که کلاهبردار سرمایه‌گذاران بیشتری را جمع‌آوری میکند، حفظ این حیله سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود، اما ممکن است زمانی که سقوط میکند، پول شما مدت‌هاست از بین رفته باشد. برنی مدوف فقید قبل از اینکه کلاهبرداری عظیم او در سال 2008 از بین برود، حدود 17 میلیارد دلار از نزدیک به 5000 سرمایه گذار جمع آوری کرد. نزدیک به 3 میلیارد دلار از آن هرگز بازیابی نشد.
کلاهبرداری هرمی چیست؟
طرح‌های هرمی همچنین از طریق فرصت‌های سرمایه‌گذاری یا بازاریابی کالاها و خدمات مصرفی، ثروت آسان را نوید می‌دهند. کلاهبرداران در بالای هرم اغلب از طریق رسانه های اجتماعی، ویدئوهای یوتیوب، تبلیغات آنلاین و “ارائه های مالی” به سراغ کارآفرینان بالقوه می روند. با پرداخت هزینه اولیه، این سرمایه گذاران خوش شانس می توانند به تیم فروش آن محصول عالی بپیوندند.
با این حال، موضوع واقعی این است که شرکت‌کنندگان می‌توانند با وارد کردن دیگران به جمع، سودهای کلانی به دست آورند و از افراد بالاتر، پورسانت دریافت کنند. قرار است لایه بعدی استخدام شده بیرون برود و افراد بیشتری را وارد کند.
بسیاری از طرح‌های هرمی شبیه کسب‌وکارهای بازاریابی چندسطحی(MLM) هستند که شامل زنجیره‌ای از افزودن افراد جدید به عملیات نیز می‌شود. تفاوت اصلی این است که در حالی که یک MLM قانونی بر جذب افراد برای فروش محصول تمرکز می کند، مروجین هرم بر خود استخدام تأکید می کنند.
یکی از مشخصه های یک طرح هرمی این است که رهبران آن چیزی را که قرار است کسب و کار واقعی باشد – نمونه های رایج شامل کتاب های الکترونیکی، تبلیغات آنلاین و خدمات نامشخص “تکنولوژیکی” با عبارات مبهم و فانتزی توصیف می کنند تا پنهان کنند که شرکت این کار را نمیکند. اینکه در واقع اصلاً چیزی نمی فروشم. مورد دیگر این است که، مانند طرح های پانزی، آنها در نهایت سقوط می‌کنند و سرمایه‌گذاران را دست خالی نگه می‌دارند.
یک شباهت دیگربین کلاهبرداری هرمی و پانزی این است که: هر دو کلاهبرداری غالباً به شکل “کلاهبرداری در رابطه نزدیکی” هستند. کلاهبرداران، اعضای یک گروه به هم پیوسته هستند؛ برای مثال، یک جماعت مذهبی، جامعه قومی یا سازمان اجتماعی. آنها با اعضای محترم و سرشناس یک جامعه صمیمی شده و از این روابط سوء استفاده می کنند تا دیگران را متقاعد کنند که یک استراتژی ساختگی پول سازی مشروع است؛ که ممکن است آن را به عنوان یک “باشگاه سرمایه گذاری” یا “برنامه هدیه” بپوشانند.کلاه برداری هرمی و حتی پانزی نیز ممکن است در هر کدام از مشاغل یا بیزنس های مختلف رخ دهد حتی ما در سایت های شرط بندی کلاهبردار و نا امن نیز بارها شاید این مدل تلقب ها بوده ایم پس از انتخاب سایت شرط بندی معتبر خود بسیار مراقب باشید.
علائم هشدار دهنده در کلاهبرداری هرمی و پانزی چیست؟
- یک کارگزار سرمایه گذاری یا مشاور مالی نرخ بازده غیرعادی بالای سرمایه شما را تضمین می کند.
- یک تبلیغ کننده یا بازاریاب برای فروش یک محصول یا خدمات، قول پول آسان می دهد.
- یک فرصت بازاریابی، تجاری یا سرمایه گذاری فرضی بر این است که شما دیگران را در برنامه استخدام کنید و از آنها کمیسیون بگیرید.
چگونه از خود در برابر این کلاهبرداری محافظت کنیم؟
- قبل از سرمایه گذاری، سوابق کارگزار یا مشاور را بررسی کنید. از ابزارهایی مانند SEC Action Lookup و BrokerCheck، پایگاه داده ای که توسط سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی (FINRA) نگهداری می شود، برای کسب اطلاعات در مورد سابقه استخدام، وضعیت صدور مجوز، و شکایات و موارد علیه یک کارگزار یا شرکت استفاده کنید.
- مراقب ترفندهایی باشید که شما را به دام می اندازند، مانند ارائه یک وعده غذایی رایگان برای شرکت در یک «سمینار سرمایه گذاری».
- در مقابل تاکتیک های فروش با فشار بالا مقاومت کنید. کارگزاران سایه سعی خواهند کرد شما را متقاعد کنند که اگر سریع عمل نکنید، دیگر این فرصت را در زندگیتان از دست خواهید داد. برای تصمیم گیری در مورد اینکه آیا سرمایه گذاری برای شما مناسب است، به همان اندازه لازم زمان بگذارید.
- اصرار کنید که شخصی که یک ابزار فروش یا بازاریابی داغ را تبلیغ می کند، صورت های مالی حسابرسی شده توسط یک حسابدار رسمی(CPA) را ارائه دهد که نشان می دهد شرکت پول خود را از فروش محصولات یا خدمات به دست می آورد، نه از جذب مداوم اعضای جدید.
- تبلیغات را باور نکنید. هیچ سرمایه گذاری “بدون ریسک” نیست و چیزی به نام “بازده تضمین شده” وجود ندارد.
- صرف نظر از اینکه آن شخص چقدر قابل اعتماد به نظر می رسد، صرفاً بر اساس توصیه یک سرمایه گذار دیگر با سرمایه گذاری موافقت نکنید. شاید گمراه شده باشند.
- روی یک استراتژی پول سازی پیچیده که کاملاً درک نمی کنید، سرمایه گذاری نکنید.
- با مشاور یا شرکتی که در SEC یا تنظیم کننده های ایالتی ثبت نشده است، سرمایه گذاری نکنید. هنگامی که یک شرکت ثبت می شود، می توانید به اطلاعات مربوط به مدیریت، محصولات، خدمات و امور مالی آن دسترسی داشته باشید.
- به یک فرصت بازاریابی یا کسب و کار که در آن درآمد شما عمدتاً یا به طور کامل بر اساس استخدام دیگران است، اعتماد نکنید.
- به شرکتی نپیوندید که از شما می‌خواهد فقط برای فعال ماندن یا واجد شرایط بودن برای جوایز، برای موجودی جدید محصولات پرداخت کنید.
