داستان هایی که در مورد منشاء ایدز وجود دارد

در دهه 1980 و اوایل دهه 1990، شیوع اچ آی وی و ایدز در سراسر ایالات متحده و سایر نقاط جهان گسترش یافت، اگرچه این بیماری چندین دهه قبل از آن شروع شده بود. به گفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، امروزه بیش از 70 میلیون نفر به اچ‌آی‌وی آلوده شده‌اند و حدود 35 میلیون نفر از زمان شروع همه‌گیری بیماری ایدز جان خود را از دست داده‌اند.

HIV چیست؟

ویروس نقص ایمنی بدن انسان یا HIV، ویروسی است که به سیستم ایمنی، به ویژه سلول‌های CD4 (یا سلول‌های T) حمله می‌کند. این ویروس از طریق مایعات بدن مانند خون، مایع منی، مایعات واژن، مایعات مقعدی و شیر مادر منتقل می شود. از نظر تاریخی، اچ‌آی‌وی اغلب از طریق رابطه جنسی محافظت نشده، استفاده مشترک از سوزن برای مصرف مواد مخدر و از طریق تولد منتقل شده است. با گذشت زمان، HIV می‌تواند سلول‌های CD4 زیادی را از بین ببرد که بدن نتواند با عفونت‌ها و بیماری‌ها مبارزه کند و در نهایت منجر به شدیدترین شکل عفونت HIV می‌شود. فرد مبتلا به ایدز در برابر سرطان و عفونت های تهدید کننده زندگی مانند ذات الریه بسیار آسیب پذیر می شود. اگرچه در حال حاضر هیچ درمانی برای اچ‌آی‌وی یا ایدز وجود ندارد، اما فرد مبتلا به اچ‌آی‌وی که زودتر تحت درمان قرار می‌گیرد، می‌تواند تقریباً به اندازه فردی که این ویروس را نداشته است، زندگی کند. مطالعه ای در سال 2019 در مجله پزشکی Lancet نشان داد که یک درمان ضد ویروسی به طور موثری، گسترش HIV را متوقف می کند. در اواسط دهه 1980، شواهدی جمع آوری شد مبنی بر اینکه ایدز در آفریقای مرکزی بسیار زودتر از اولین توصیفات این بیماری در غرب وجود داشته است. بنابراین، این شک به وجود آمد که این همه‌گیری HIV ممکن است از یک ویروس مرتبط در حال گردش در حیوانات جنوب صحرای آفریقا ناشی شده باشد.

آیا فقط یک نوع HIV وجود دارد؟

خیر، در واقع دو نوع HIV وجود دارد: HIV-1 و HIV-2، و منشأ آنها کمی متفاوت است. HIV-1 ارتباط نزدیکی با سویه SIV موجود در شامپانزه ها دارد. در حالی که HIV-2 ارتباط نزدیکی با سویه SIV موجود در میمون‌های مانگابی دارد. اعتقاد بر این است که انتقال HIV-2 به انسان به روشی مشابه HIV-1 (با خوردن گوشت میمون) اتفاق افتاده است. HIV-2 بسیار نادرتر و کمتر عفونی از HIV-1 است، بنابراین افراد بسیار کمتری را مبتلا می کند. عمدتاً در چند کشور غرب آفریقا مانند مالی، موریتانی، نیجریه و سیرالئون یافت می شود. برای پیچیده تر کردن همه چیز، HIV همچنین توسط چهار گروه اصلی سویه ویروسی (M، N، O و P) طبقه بندی می شود که هر کدام ساختار ژنتیکی متفاوتی دارند. HIV-1 گروه M سویه ای است، که امروزه باعث اکثر عفونت های HIV در جهان شده است، به این معنی که سویه غالب است.

HIV از کجا و چه زمانی شروع شد

مطالعات برخی از اولین نمونه های شناخته شده HIV سرنخ هایی را در مورد زمانی که برای اولین بار در انسان ظاهر شد و چگونگی تکامل آن ارائه می دهد. اولین مورد تایید شده اچ آی وی از نمونه خونی است که در سال 1959 از مردی که در منطقه کینشاسای فعلی در جمهوری دموکراتیک کنگو زندگی می کرد، گرفته شد. دانشمندان از این نمونه برای ایجاد “شجره خانواده” انتقال HIV استفاده کردند. با انجام این کار، آنها توانستند اولین انتقال SIV به HIV را در انسان ردیابی کنند که به این نتیجه رسیدند که در حدود سال 1920 در کینشازا نیز اتفاق افتاده است. این منطقه به دلیل داشتن بیشترین تنوع ژنتیکی در سویه‌های HIV در جهان شناخته شده است که نشان‌دهنده تعداد دفعات مختلف انتقال SIV به انسان است. بسیاری از اولین موارد ایدز نیز در آنجا ثبت شد. دانشمندان منشا HIV را به شامپانزه ها و ویروسی که منجر به نقص ایمنی میمون ها (SIV) می شود، ردیابی کرده اند، ویروسی شبیه HIV که به سیستم ایمنی میمون ها حمله می کند. در سال 1999، محققان یک سویه از شامپانزه SIV به نام SIVcpz را شناسایی کردند که تقریباً مشابه HIV بود. دانشمند بعداً کشف کردند که شامپانزه ها دو گونه کوچکتر از میمون ها را شکار می کنند و می خورند، که شامپانزه ها را با دو گونه ویروس آلوده می کنند. این دو سویه احتمالاً ترکیب شده و SIVcpz را تشکیل می دهند که می تواند بین شامپانزه ها و انسان ها پخش شود. SIVcpz احتمالاً زمانی که شکارچیان در آفریقا شامپانزه‌های آلوده را خوردند یا خون آلوده شامپانزه‌ها به بریدگی یا زخم شکارچیان وارد شد، به انسان‌ها انتقال یافت. محققان بر این باورند که اولین انتقال SIV به HIV در انسان که بعد از آن به همه گیری جهانی منجر شد، در سال 1920 در کینشاسا، پایتخت و بزرگترین شهر جمهوری دموکراتیک کنگو رخ داد. شیوع ویروس ممکن است از کینشاسا در امتداد مسیرهایی چون جاده ها، راه آهن و رودخانه ها از طریق مهاجران و تجارت جنسی گسترش یافت. در دهه 1960، هنگامی که متخصصان هائیتی در جمهوری دموکراتیک کنگو به کشور بازگشتند، HIV از آفریقا به هائیتی و کارائیب گسترش یافت. سپس این ویروس در حدود سال 1970 از دریای کارائیب به شهر نیویورک و سپس در اواخر دهه به سانفرانسیسکو منتقل شد. سفرهای بین المللی از ایالات متحده باعث گسترش ویروس به سایر نقاط جهان شد.

چرا هائیتی قابل توجه است

در دهه 1960، زیرگروه B از  HIV-1 (که متعلق به گروه M است) به هائیتی راه یافت. تصور می شود که این اتفاق به این دلیل رخ داده است که بسیاری از هائیتی ها در جمهوری دموکراتیک کنگو کار می کردند و سپس به هائیتی بازگشته بودند. در ابتدا، هائیتی‌ها به خاطر شروع همه‌گیری HIV سرزنش شدند و در نتیجه از نژادپرستی، انگ و تبعیض شدید رنج بردند.

اپیدمی ایدز

اگرچه HIV در حدود سال 1970 وارد ایالات متحده شد، اما تا اوایل دهه 1980 مورد توجه عموم قرار نگرفت. در سال 1981، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) گزارشی را در مورد ابتلای پنج مرد همجنس‌گرای سالم منتشر کرد که به پنومونی پنوموسیستیس، که توسط قارچ معمولی و بی‌خطر Pneumocystis jirovecii ایجاد می‌شود، مبتلا شده اند. اگرچه CDC اشاره کرد که این نوع ذات الریه تقریباً هرگز بر افرادی با سیستم ایمنی مناسب تأثیر نمی گذارد. سال بعد، نیویورک تایمز مقاله نگران کننده ای در مورد اختلال جدید سیستم ایمنی منتشر کرد که تا آن زمان، 335 نفر را تحت تاثیر قرار داده بود و 136 نفر از آنها را کشته بود. از آنجایی که به نظر می رسید این بیماری بیشتر مردان همجنس گرا را تحت تاثیر قرار می دهد، مقامات در ابتدا آن را نقص ایمنی مرتبط با همجنس گرایان یا GRID نامیدند. اگرچه CDC همه راه‌های اصلی انتقال بیماری را کشف کرد  و همچنین اینکه شرکای زن، مردانی که به ایدز مبتلا هستند، ممکن است آلوده شوند، در سال 1983، عموم مردم ایدز را یک بیماری مربوط به همجنس‌گرایان می‌دانستند و حتی تا سال‌ها پس از آن «طاعون همجنس‌گرایان» نامیده می‌شد. در سپتامبر 1982، CDC برای اولین بار از اصطلاح ایدز برای توصیف این بیماری استفاده کرد. تا پایان سال، مواردی از ابتلا به ایدز، در تعدادی از کشورهای اروپایی نیز گزارش شد.

چرا برخی از مردم می گویند HIV در ایالات متحده آمریکا در دهه 1980 شروع شد؟

زیرا این زمانی بود که مردم برای اولین بار از HIV آگاه شدند و این زمانی بود که HIV رسماً به عنوان یک وضعیت سلامت جدید شناخته شد. اما اچ‌آی‌وی در واقع ده‌ها سال بود که تا آن زمان وجود داشت. در سال 1981، بیماری‌های نادری مانند سارکوم کاپوزی (یک سرطان نادر) و عفونت ریه به نام PCP در بین مردان همجنس‌گرا در نیویورک و کالیفرنیا گزارش شده بود. دانشمندان شروع به شک کردند که شاید یک “بیماری” عفونی ناشناس علت آن است. در ابتدا، این بیماری فقط به افراد گی مرتبط می شد اما تا اواسط سال 1982 بود که دانشمندان متوجه شدند که این بیماری در سایر جمعیت ها مانند بیماران هموفیلی و افرادی که مواد مخدر تزریق می کنند نیز در حال گسترش است. در سپتامبر همان سال، آنها آن را سندرم نقص ایمنی اکتسابی (ایدز) نامیدند. در سال 1983، دانشمندان انستیتو پاستور در فرانسه، ویروس مرتبط با ایدز را شناسایی کردند که آن را ویروس مرتبط با لنفادنوپاتی (LAV) نامیدند.دانشمندان مؤسسه ملی سرطان ایالات متحده تأیید کردند که این ویروس عامل بیماری ایدز است و آن را HTLV-III نامیدند. LAV و HTLV-III بعداً به عنوان یکسان شناخته شدند. چند سال بعد، این ویروس به HIV تغییر نام داد.

رسیدن آزمایش HIV

در سال 1984، محققان سرانجام علت ایدز – ویروس HIV – را شناسایی کردند و سازمان غذا و دارو (FDA) مجوز اولین آزمایش خون تجاری برای HIV را در سال 1985 صادر کرد. امروزه آزمایش‌های متعددی می‌توانند HIV را شناسایی کنند که اکثر آنها با شناسایی آنتی‌بادی‌های HIV کار می‌کنند. این آزمایش‌ها را می‌توان روی خون، بزاق یا ادرار انجام داد، اگرچه آزمایش‌های خون به دلیل سطوح بالاتر آنتی‌بادی‌ها، HIV را سریعتر و پس از قرار گرفتن در معرض آن تشخیص می‌دهند. در سال 1985، راک هادسون، هنرپیشه، اولین فرد معروف و شناخته شده ای بود که بر اثر ایدز جان خود را از دست داد. ترس از ورود HIV به بانک های خون همه جا را فرا گرفت، FDA همچنین مقرراتی را وضع کرد که مردان همجنس گرا را از اهدای خون منع کرد. FDA قوانین خود را در سال 2015 بازبینی کرد تا به مردان همجنس گرا اجازه دهد در صورت مجرد بودن به مدت یک سال، بتوانند خون بدهند، اگرچه بانک های خون به طور معمول خون را برای HIV آزمایش می کنند. تا پایان سال 1985، بیش از 20 هزار مورد ابتلا به ایدز گزارش شد، که حداقل یک مورد از آن ها در هر منطقه ای از جهان وجود داشت.

دارویی برای ایدز

در سال 1987، اولین داروی ضد رتروویروسی برای HIV، آزیدوتیمیدین (AZT) در دسترس قرار گرفت. داروهای متعدد دیگری برای HIV در حال حاضر در دسترس هستند و معمولاً به عنوان درمان ضد رتروویروسی (ART) یا درمان ضدرتروویروسی بسیار فعال (HAART) شناخته می‌شوند و مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها با جلوگیری از تکثیر ویروس کار می کنند و به سیستم ایمنی فرصتی برای بهبودی و مبارزه با عفونت ها و سرطان های مرتبط با HIV می دهند. این درمان همچنین به کاهش خطر انتقال اچ‌آی‌وی، از جمله بین مادر آلوده و فرزند متولد نشده‌اش، کمک می‌کند. سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال 1988، اول دسامبر را به عنوان روز جهانی ایدز اعلام کرد. تا پایان دهه، حداقل 100 هزار مورد ابتلا به ایدز در ایالات متحده گزارش شده بود اگرچه سازمان بهداشت جهانی تعداد موارد واقعی ابتلا را چیزی حدود 400 هزار تا در سراسر جهان تخمین می زد.

HIV/AIDS در دهه 1990 و 2000

در سال 1991، روبان قرمز به نمادی بین المللی برای آگاهی از ایدز تبدیل شد. در آن سال، بسکتبالیست مجیک جانسون اعلام کرد که به اچ‌آی‌وی مبتلا است و به آگاهی بیشتر در مورد این موضوع و از بین بردن کلیشه‌ای مبنی بر این موضوع که بیماری همجنس‌گرایان است، کمک کرد. بلافاصله پس از آن، فردی مرکوری – خواننده اصلی گروه کوئین – اعلام کرد که مبتلا به ایدز است و یک روز بعد درگذشت. در سال 1994، FDA اولین آزمایش خوراکی و غیر خونی HIV را تایید کرد. دو سال بعد، اولین کیت تست خانگی و اولین آزمایش ادرار را تایید کرد. مرگ و میر ناشی از ایدز و بستری شدن در بیمارستان در کشورهای توسعه یافته در سال 1995 به لطف داروهای جدید و معرفی HAART به شدت کاهش یافت. با این حال، تا سال 1999، ایدز چهارمین عامل مرگ و میر در جهان و عامل اصلی مرگ و میر در آفریقا بود.

پیشرفت در درمان HIV

در سال 2001، تولیدکنندگان داروهای معمولی و عمومی، شروع به فروش نسخه های تخفیف دار داروهای HIV ثبت شده به کشورهای در حال توسعه کردند، که منجر به کاهش قیمت داروهای اچ آی وی توسط چندین کارخانه بزرگ دارویی شد. سال بعد، برنامه مشترک سازمان ملل متحد در مورد اچ آی وی/ایدز (UNAIDS) گزارش داد که ایدز تا حد زیادی عامل اصلی مرگ و میر در کشورهای جنوب صحرای آفریقا است. در سال 2009، پرزیدنت باراک اوباما ممنوعیت سال 1987 ایالات متحده را که مانع از ورود افراد HIV مثبت به کشور می شد، لغو کرد. سازمان  FDA ، پروفیلاکسی قبل از مواجهه یا PrEP را برای افراد HIV منفی در سال 2012 تایید کرد. بر اساس CDC، در صورت مصرف روزانه، PrEP می تواند خطر ابتلا به HIV را از رابطه جنسی تا بیش از 90 درصد و از طریق مصرف مواد داخل وریدی را تا 70 درصد کاهش دهد. یک مطالعه گسترده که در سال 2019 انجام شد نشان داد، که بیش از 750 مرد همجنس‌گرا که تحت درمان ضد ویروسی هستند، ویروس را به شریک زندگی خود منتقل نکرده‌اند. در این مقاله که در Lancet منتشر شده است، آمده است: «یافته‌های ما شواهد قطعی ارائه می‌دهند که خطر انتقال HIV از طریق رابطه جنسی مقعدی، زمانی که بار ویروسی HIV سرکوب می‌شود، به طور موثر صفر است. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در پایان سال 2019، حدود 38 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به HIV/AIDS بودند و 940 هزار نفر آنها بر اثر بیماری های مرتبط با ایدز جان خود را از دست دادند. جنوب صحرای آفریقا همچنان به شدت آسیب دیده است و تقریباً دو سوم موارد فعلی HIV در جهان را تشکیل می دهد.